Główne zmiany ustawy obejmą kwestie ograniczenia czasu trwania i liczby zawieranych umów na czas określony u jednego pracodawcy, zasad i czasu wypowiedzenia tych umów oraz ograniczenia rodzajów umów o pracę.

Dotąd obowiązujące przepisy nie przewidują ograniczenia czasowego trwania umowy o pracę na czas określony, co powoduje, iż w praktyce funkcjonują umowy zawierane na okresy wieloletnie, nawet na 10 lat. Po wejściu w życie nowelizacji, zawieranie długoterminowych umów o pracę nie będzie już możliwe. Ustawodawca wprowadził maksymalny 33-miesięczny okres, na jaki może być zawarta umowa o pracę na czas określony. Także w przypadku zawarcia między tymi samymi stronami stosunku pracy kilku umów o pracę na czas określony, łączny okres zatrudnienia na ich podstawie nie może przekraczać 33 miesięcy.

Przekroczenie ww. terminu spowoduje, iż od dnia następującego po jego upływie pracownik będzie uważany za zatrudnianego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony (w praktyce oznacza to, że okres terminowego zatrudnienia pracownika nie będzie mógł przekroczyć 3 lat).

Drugą ważną zmianą jest wprowadzenie zasady, zgodnie z którą ten sam pracodawca i pracownik mogą zawrzeć maksymalnie trzy umowy o pracę na czas określony. W przypadku zawarcia czwartej umowy pracownik będzie uważany za zatrudnianego na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony. Jest to istotna zmiana, bo teraz co prawda już trzecia umowa na czas określony z mocy prawa staje się umową na czas nieokreślony, ale tylko w przypadku, gdy odstępy czasowe pomiędzy następującymi po sobie umowami nie przekraczają 1 miesiąca. Pracodawcy obchodzili ten przepis, wprowadzając dłuższe niż miesięczna przerwy pomiędzy poszczególnymi umowami, co pozwalało na zawieranie de facto nieograniczonej liczby umów o pracę na czas określony między tymi samymi stronami. Po wejściu w życie nowych przepisów powyższa praktyka nie będzie miała racji bytu, ponieważ długość przerwy pomiędzy zawieranymi po sobie umowami o pracę na czas określony nie będzie miała znaczenia.

Istotną zmianą jest też zmiana zasad wypowiadania umów i okresów wypowiedzenia.

Teraz umowa o pracę na czas określony może być wypowiedziana jedynie wtedy, gdy zawarta jest na okres dłuższy niż 6 miesięcy i stosowne postanowienie w tym zakresie jest zawarte w treści umowy. W takiej sytuacji Kodeks pracy w obecnym brzmieniu przewiduje dwutygodniowy okres wypowiedzenia bez względu na okres zatrudnienia. Po zmianie, za wypowiedzeniem będzie można rozwiązać każdą umowę o pracę na czas określony bez względu na czas, na jaki została zawarta i czy przewidują to jej postanowienia.

Ponadto okres wypowiedzenia umów o pracę na czas określony będzie taki sam, jak dla umów o pracę na czas nieokreślony, tzn. będzie wynosił od 2 tygodni do 3 miesięcy i będzie uzależniony od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy.

Trzecia ważna zmiana to ograniczenie rodzajów umów o pracę do trzech: umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony oraz umowy o pracę na czas nieokreślony.

Tym samym z porządku prawnego znikną umowy o pracę na czas wykonywania określonej pracy. W ich miejsce zawierane będą umowy na czas określony.

Nie będzie także osobnej regulacji umowy na czas zastępstwa nieobecnego pracownika.

Jak widać zmiany w Kodeksie pracy to kolejny krok do poprawy sytuacji osób zatrudnionych na tzw. śmieciówkach. Trzeba jednak zdawać sobie sprawę z tego, że pracodawcy sięgają po te formy zatrudnienia ze względu na wysokie koszty pracy. Obniżenie kuriozalnie wysokiego, obowiązkowego ubezpieczenia społecznego przyniosłoby korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Pracodawca mógłby zaoferować pracownikowi wyższe wynagrodzenie i pewną umowę o pracę.