Program dotyczy członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad:

• dziećmi z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji;
• osobami ze znacznym stopniem niepełnosprawności lub ze wskazaniem konieczności stałej lub długotrwałej pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością egzystencji.

Opieka wytchnieniowa może odciążyć opiekunów m.in. przez zapewnienie im wsparcia w wykonywaniu dodatkowych obowiązków lub zapewnienie zastępstwa, dzięki któremu opiekunowie zyskają czas dla siebie.

Wsparcie może być realizowane poprzez:

1. świadczenie usługi opieki wytchnieniowej w ramach pobytu dziennego w miejscu zamieszkania osoby niepełnosprawnej lub w ośrodku wsparcia, domu opieki społecznej;
2. świadczenie usługi opieki wytchnieniowej jako rozszerzenie usług opiekuńczych w ramach pobytu całodobowego,
3. świadczenie specjalistycznego poradnictwa.

Jak skorzystać z opieki  wytchnieniowej?

W celu oceny stanu dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, o których mowa powyżej, oraz osób dorosłych ze znacznym stopniem niepełnosprawności lekarz specjalista – zgodnie z symbolem przyczyny niepełnosprawności znajdującej się na orzeczeniu, powinien uzupełnić Kartę oceny stanu pacjenta wg zmodyfikowanej skali Barthel. Jeśli wynik takiego badania wyniesie od 0 do 40 punktów, wówczas opieka wytchnieniowa w pierwszej kolejności powinna trafić do takiego pacjenta – członka rodziny lub opiekuna sprawującego bezpośrednią opiekę nad taką osobą.

Opiekun będzie musiał wystąpić do gminy o przyznanie opieki wytchnieniowej w formie pobytu dziennego lub całodobowego. Gmina  wyda decyzję administracyjną i będzie miała obowiązek poinformować opiekuna o prawach i obowiązkach wynikających z przyznania opieki wytchnieniowej.

Program będzie realizowany od dnia podpisania umów przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z gminami/powiatami do 31 grudnia 2019 r., i to tam należy po 31 maja br. zasięgać informacji, kiedy będzie można wnioskować o usługi opiekuńcze.

W 2019 r. usługa opieki opiekuńczej w formie pobytu całodobowego może być udzielona maksymalnie na 14 dni. Dla usługi wytchnieniowej w ramach pobytu dziennego oraz wsparcie poprzez specjalistyczne poradnictwo limit wynosi 240 godzin. Jest to suma wsparcia w ramach opieki wytchnieniowej dla opiekuna 1 dziecka lub osoby dorosłej z niepełnosprawnością, uprawnionych do tego rodzaju wsparcia. Co ważne, podopieczni uprawnieni do otrzymania opieki wytchnieniowej nie ponoszą żadnych kosztów za usługę w powyższych wymiarach.

Jeśli opiekun wykorzysta powyższe możliwości, a będzie chciał skorzystać jeszcze z opieki wytchnieniowej, trzeba będzie spełnić warunek: dochód podopiecznego nie może przekroczyć 350% obowiązującego od 1 października 2018 r. kryterium dochodowego określonego w art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej.

Spełniając ten warunek, opiekun może skorzystać jeszcze z 240 godzin opieki wytchnieniowej w ramach pobytu dziennego i specjalistycznego poradnictwa, opłacając 50% kosztów tych usług.

Na podobnej zasadzie może on skorzystać przez kolejne 14 dni  z opieki wytchnieniowej w ramach pobytu całodobowego w ośrodkach wsparcia i mieszkaniach chronionych (opłata 50% wartości tych usług).

Krzysztof Rowiński

Tygodnik Solidarność nr 23/7 czerwca 2019 r.