„Europa potrzebuje wzrostu płac” to kampania EKZZ na rzecz wzrostu płac w krajach Europy Środkowej. Z najnowszego komunikatu dowiadujemy się, że obecnie różnice w płacach pracowników z Polski, Czech i Węgier w porównaniu z pracownikami niemieckimi są większe niż w 2008 r. Niemcy zostały wybrane jako podstawa porównania, gdyż jest to najważniejszy partner handlowy naszego regionu.
Jak czytamy w analizie „Dlaczego Europa Środkowa potrzebuje wzrostu płac”, opublikowanej przez Europejski Instytut Związkowy (ETUI),
- w 2008 r. przeciętna płaca brutto w Polsce wynosiła 33% średniej płacy brutto w Niemczech, natomiast w 2015 r. ten współczynnik spadł do 29,3%;
- ten sam współczynnik na Węgrzech spadł z 31,9% w 2008 r. jedynie do 25% w 2015 r.;
- w Czechach w 2008 r. wynosił on 34,9%, i spadł w 2015 r. do 30,9%.
Wszystkie pozytywne zmiany w relacjach poziomu płac między Niemcami a Europą Środkową z lat 1990-2008 zostały zaprzepaszczone. - Pracownicy z Polski, Czech i Węgier są wykorzystywani jako tania siła robocza - mówi Esther Lynch, Sekretarz Konfederalna EKZZ odpowiedzialna za kampanię, i dodaje: - Różnica płac między tymi regionami powinna się zmniejszać, a jest odwrotnie. Pracownicy z Europy Środkowej zasługują na większe płace, na zmniejszanie różnic między zachodem a wschodem. Jedną z przyczyn tej rosnącej nierówności jest osłabienie procesu rokowań zbiorowych w Europie Środkowej, podczas gdy w Niemczech jest to proces silny. Unia Europejska i krajowa polityka gospodarcza powinny ułatwiać i wzmacniać rokowania zbiorowe i traktować płace nie tylko jako koszt, ale też metodę na wzmacnianie popytu wewnętrznego. Wyższe płace pracowników są dobre dla biznesu, handlu i usług i tworzą miejsca pracy.
Autor raportu, Bela Galgoczi, dodaje: - Niskie płace stały się cechą charakterystyczną dla Europy Środkowo-Wschodniej i region ten stoi przed ryzykiem pułapki niskich płac, jeśli rządy i UE nie podejmą skutecznych działań na rzecz wyłamania się z tego trendu.
Raport ETUI obejmuje również inne kraje regionu i wykazuje, iż produktywność w latach 2008-15 w Polsce, na Słowacji i w Czechach, na Łotwie, w Słowenii i Estonii wzrosła bardziej niż płace rzeczywiste (po uwzględnieniu inflacji). Płace rzeczywiste spadły w Rumunii i Chorwacji mimo wzrostu produktywności, a na Węgrzech spadły bardziej niż produktywność.
Na znaczenie instytucji rokowań zbiorowych oraz skargi zbiorowej dla relacji między pracodawcami a pracownikami, w tym szczególnie w zakresie poprawy ich sytuacji finansowej, zwrócił uwagę przewodniczący wielkopolskiej „S” Jarosław Lange podczas seminarium „Strategia Ratyfikacji Zrewidowanej Karty Społecznej: błyskawiczna operacja czy długi marsz?”, które odbyło się 21 kwietnia br. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.